మొదటి బహుమతి (ఒక జ్ఞాపకం - 6)

మొదటి బహుమతి

(ఒక జ్ఞాపకం - 6)

*********

నేను ఏమాత్రం ఇష్టపడని ఓ రాజకీయ నాయకుడిని పొగుడుతూ నా వక్తృత్వ కళ ప్రారంభం కావటమే జీవితంలో ఐరనీ అంటే.

******

ఇప్పుడు షేర్ చేసుకోబోయే జ్ఞాపకానికీ - "బావా బావా పన్నీరు" అనే జంధ్యాల సినిమాలోని కథాంశానికి దగ్గరి సంబంధం వుంది. అప్పుడప్పుడూ జంధ్యాల గారి సినిమాలు యూ-ట్యూబ్ లో చూసి మనసారా నవ్వుకుంటూ వుంటాను.
ఇటీవల మళ్ళీ ఒక సారి జంధ్యాల సినిమా "బావా బావా పన్నీరు" చూశాను. అందులొ వృద్దుడైన కోటా శ్రీనివాస రావుది చిత్రమైన మనస్థత్వం. అతడు ఓ చిన్న పిల్లని పెంచుకుంటూ వుంటాడు. తన మనవరాలి వయస్సుండే ఆ చిన్నపిల్లకి ఊహకూడా తెలియని వయసులోనే , ఆ పిల్లని పెళ్ళి చేసుకునే ఉద్దేశ్యంతో చేరదీసి పెంచుకుంటాడు ఆ దుర్మార్గుడు. ఈ పరంపరలో ఆ పిల్లకు ఇరవై నాలుగు గంటలూ తన నిలివెత్తు ఫోటోలు కనపడేలా ఏర్పాటు చేసి, "మగవాడు అంటే వాడు, మగతనం అంటే వాడిది" అన్న మాటలు మంత్రాల్ల చెప్పించి ఆ పిల్లని బ్రెయిన్ వాష్ చేసే ప్రయత్నం చేస్తుంటాడు.
ఆ తర్వాత హీరో పాత్రలో నరేష్ (నాలుగు స్తంభాలాట ఫేం) రావటం, ఆ తర్వాత కథ సుఖాంతం కావటం జరుగుతుంది.
****
ఇక నేనందుకున్న మొదటి బహుమతి విషయానికి వస్తాను.
అది నవంబర్ నెలే అయినా జమ్మలమడుగులో ఎండ చంపేస్తోంది.
ప్రభుత్వ బాలుర పాఠశాలలో నేను ఏడవ తరగతి చదువుతున్న రోజులు అవి.
ఇంకాసేపటికి లంచ్ బెల్ కొడతారు అనగా క్లాసుకి సర్క్యులర్ పట్టుకోచ్చాడు అటెండర్. ఆ సర్క్యులర్ చదివి మాష్టారు ప్రకటించారు. ఆ రోజు నవంబర్ 14 బాలల దినోత్సవం కావటాన, మధ్యాహ్నం క్లాసులు వుండవనీ, అందరూ లంచ్ తర్వాత ప్రేయర్ హాలుకు రమ్మనీ ఆ సర్క్యులర్ సారాంశం.
ఏవో వక్తృత్వ పోటీలు వుంటాయట. కడప డీ.ఈ.వో ఆఫీసు నుంచి వచ్చిన ఎవరో పెద్ద అధికారి అధ్యక్షుడట ఆ మీటింగ్‍కి. స్థానిక వైద్యుడు డాక్టర్.యం.ఎల్.నారాయణ రెడ్డి గారు గౌరవ అధ్యక్షుడట.
మా ఇల్లు దగ్గరే. ఇంటికే వెళ్ళి లంచ్‍ చేయటం అలవాటు. ఇక లంచ్ తర్వాత స్కూలుకు వెళ్ళాల్సిన పని లేదన్న మాట అని నిశ్చయం చేసుకుని ఇంటికి వెళ్ళాను. భోంచేసిన తర్వాత మా బావ గారు అడిగారు, ’ఏమిటి స్కూలుకు వెళ్ళటం లేద’ని.
మా పెద్దక్కయ్య కాన్పు అయివుండటం వల్ల ఆయన వనపర్తి నుంచి వచ్చి వున్నారు. ఉదయం నుంచి ఆయన క్యాంప్‍బెల్ ఆసుపత్రిలో మా అక్కయ్య వద్ద తోడు వుండి వచ్చారు. లంచ్ తర్వాత మా అమ్మగారు, వదినమ్మ, అక్కయ్యలు అంతా ఆసుపత్రికి వెళ్ళటం వల్ల ఆయన ఇంట్లో విశ్రాంతి తీసుకుంటున్నారు. ఆయన వనపర్తి ప్రభుత్వ కళాశాలలో తెలుగు లెక్చరర్ అప్పుడు.( ప్రస్తుతం ఇటీవలె ఆయన ప్రిన్సిపాల్ హోదాలో రిటైర్ అయ్యారు.)
ఇలా బాలల దినోత్సవం విషయం, వక్తృత్వపోటీల సంగతి చెప్పాను ఆయనకి.

ఈ సంభాషణ నా జీవితాన్ని మలుపు తిప్పుతుందని, ఆయన అప్పుడు తీసుకున్న నిర్ణయం నాకు జీవితాంతం ఉపయోగపడుతుందని బహుశా ఆయన కూడా ఆ క్షణంలో ఊహించి ఉండరు.

ఆయన నా సమాధనం విని ఆశ్చర్యపోయి ’మరి నీవు పార్టిసిపేట్ చేయవా?’ అని అడిగారు.
’అది ఏదో కొద్ది మంది టాపర్స్‌కే పరిమితమైన ప్రక్రియ అనే అభిప్రాయంలో వుండినాను నేను అప్పటి దాకా. ’నేనా! పార్టిటిసిపేషనా?’ అని ఆయన అమాయకత్వానికి జాలిపడుతూ అడిగాను.
హోం వర్కులు చేసుకోకుండా వెళ్ళటం, మాష్టర్లతో తిట్లు తినటం, క్లాసులో పాఠాలు వినకుండా నా లోకంలో నేనుండి, తీరా మేష్టారు ఏదయినా ప్రశ్నలు వేస్తె తెల్లమొహం వేయటం ఇలాంటి ట్రాక్ రికార్డ్ వల్ల నా మీద ఎవరికీ పెద్ద అంచనాలు వుండేవి కావనుకుంటాను ఆ రోజుల్లో. విషాదం ఏంటంటే నన్ను గూర్చి నేను కూడా చాలా తక్కువ అంచనా వేసుకునే వాడిని. స్టీఫెన్.ఆర్.ఖవీ వ్రాసిన ’7 హాబిట్స్ ఆఫ్ హైలీ ఎఫెక్టివ్ పీపుల్’ లో సోషియల్ మిర్రర్ అన్న అంశం చదివినప్పుడు ఇదే విషయం గుర్తొచ్చింది.
మన ప్రవర్తనలోని ఒకటొ రెండో అంశాలు చూసి జనాలు మనపై ఏదో ఒక అభిప్రాయాన్ని ఏర్పరచుకుంటారు, అదే నిజమని బలంగా విశ్వసిస్తారు. ఇక మనకు తెలియకుండానే, వాళ్ళఅభిప్రాయలకనుగుణంగా ఆ తర్వాత మనల్ని మనం రూపుదిదుకుంటాం. అందువల్ల నేను టాపర్‍ని కానని నేను డిసైడ్ అయిపోయానన్నమాట.
ఆయన ఒక సారి నా వంక సాలోచనగా చూసి ,మరేం పలక్కుండా తనే ఒక క్లిప్ పాడ్ తీసుకుని, కొన్ని తెల్ల పేపర్లు ముందేసుకుని కూర్చుని ఓ అయిదు నిముషాలు ఏదో వ్రాస్తూ వుండిపోయారు. అదేంటో నాకర్థం కాలేదు.
ఆయన వ్రాయటం అయిపోయాక నన్ను పిలిచి ఇదిగో ఈ రెండు పేపర్లలోని మేటర్‍ని ఓ పది నిమిషాలు చదువుకో. తర్వాత అందులోని ఏయే విషయాలు గుర్తున్నాయో నాకు చెప్పమని అడిగారు. అన్నీ సరదా సంగతులే కావటం వల్ల టక టక చెప్పేశాను. అప్పుడాయన నా భుజం తట్టి ఇవే విషయాలు వేదిక మీద నిలబడి అందరి ముందూ చెప్పు. అదే వక్తృత్వం అంటే అని చెప్పారు.
’ఓస్ అంతేనా’ అని నాకు ఉత్సాహంగా అనిపించింది. దానితో పాటు మా బావ గారు నాకు ఉపన్యాసాన్ని ఎలా ప్రారంభించాలో, సభాధ్యక్షులకు, హెడ్ మాష్టారు గారికి ,టీచర్లకు, సభికులకు ఎలా గౌరవం అందించాలో చెప్పారు. ఇవన్నీ ఆసక్తికరంగా వుండటంతో శ్రద్ధగా విని అలాగే అని తల ఊపి బయలు దేరాను.
నేను కాస్తా ఆలశ్యంగా వెళ్ళినట్టే లెక్క. అప్పటికే సభ ప్రారంభమైపోయింది. దీప ప్రజ్వలనం, ప్రార్థనా గీతం వంటి లాంచనాలు పూర్తి అయినట్టు అర్థమైంది. అందరూ కూర్చుని శ్రద్దగా అధ్యక్షోపన్యాసాన్ని వింటున్నారు. నేను మెల్లిగా వెళ్ళి మా తెలుగు మేష్టారు గారికి నా పేరు వ్రాసుకోమని చెప్పాను.
ఆయన ఆశ్చర్యంగా నా వంక చూసి ’నువ్వా. స్పీచా’ అన్నట్టు ఒక లుక్కిచ్చారు.
’అవును నేనే. స్పీచే’ అన్నట్టు ఫోజిచ్చాను నేను. నాకు ఆదినుంచి అతిశయంపాళ్ళు కాస్తా ఎక్కువే.
పెద్దల ఉపన్యాసాలనంతరం, విద్యార్థుల ఉపన్యాసాలు ప్రారంభమయిపోయాయి. హెడ్ మాష్టార్ గారు, డా.ML.నారాయణ రెడ్డి గారు, మా తెలుగు మాష్టారు గారు తలా ఓ ప్యాడ్, పేపర్ పట్టుకుని స్కోర్స్ వేయటం ప్రారంభించారు.
నేను పేరు చివర్న ఇచ్చాను కద అందుకే నా వంతు చివరే వచ్చింది. నాకిదంతా సరదాగా వుంది తప్పనిచ్చి ఏ కోశానా భయం అన్నది వేయటం లేదు. భయపడాలి అన్న విషయం కూడా తెలియని వయసులోనే స్టేజిమీద నిలబడటం వల్లనుకుంటాను నాకు వేదిక మీద నిలబడి మాట్లాడటానికి భయం వేయలేదసలు.
చాలా మంది స్టేజి ఫియర్ అంటుంటారు,అసలలాంటి పదమే ఇంగ్లీష్‍ భాషలొ లేదు. (సరయిన ఎక్స్‌ప్రెషన్ స్టేజిఫ్రయిట్)
నా వంతు కొరకు ఎదురుచూస్తూ కూర్చునాను. క్లాసులో బట్టీ పట్టి మార్కులు బాగా తెచ్చుకునే సోకాల్డ్ టాపర్స్ ఎవరయితే ఉన్నారో వారిపేర్లను ప్రత్యేకంగా మామాష్టార్లే చొరవతీసుకుని ప్రకటించేసి వారితో ఏవో నాలుగు వాక్యాలు బట్టీ పట్టించేసి వేదికమీదకి పంపించేశారు.
వారు అంతంతే మాట్లాడి బిక్కచూపులు చూస్తున్నారు. అయినా మేష్టార్లు వారిని విపరీతంగా ప్రోత్సహించి చప్పట్లు కొడుతున్నారు. బట్టీ కొట్టించటం, మార్కులు రాబట్టించటంలాంటి చౌకబారు పద్దతులనే అక్కడ కూడా అనుసరిస్తున్నారు మేష్టార్లు.
ప్రస్తుత కార్పొరేట్ విద్యా విధానం అంతకంటే ఏమీ మెరుగ్గా లేదు. మార్కులు, రాంకులు ఇంతే.
ప్రస్తుతం గ్రూప్ డిస్కషన్స్ స్కిల్స్, ఇంటర్వ్యూ స్కిల్స్ , సాఫ్ట్ స్కిల్స్ నేర్చుకోవాలని నా దగ్గరకొచ్చి చేరుతున్న అధిక భాగం స్టూడెంట్లు ఇలాంటి విద్యావిధానం వల్ల బలిపశువులుగా మారిన వారే. ఎవరికి క్రియేటివిటి వుంది, ఎవరికి ఏ ఫీల్డ్ లో ఇంటరెస్టు వుంది, ఎవరు ఎందులో రాణిస్తాడు అని గమనించి, వాడిలోని క్రియేటివిటిని ప్రోత్సహించే విద్యావిధానం లేకపోవటం దురదృష్టకరం. పైగా ప్రోత్సాహకరంగా మాట్లాడటం అన్నది రాని వాడు టీచింగ్ వృత్తిని స్వీకరించటానికి అనర్హుడు అని నా అభిప్రాయం. కార్పొరేట్ కళాశాలల్లో జరుగుతున్న ఆత్మహత్యలకి ఇలాంటి లెక్చరర్లే కారణం.
సరే నా వంతు రానే వచ్చింది. మా బావ గారు చెప్పిన సూచనలన్నీ పాఠిస్తూ, సభకి వందనం, సభాధ్యక్షులకి వందనం, వేదికనలంకరించిన పెద్దలకి వందన నమస్కారాల అనంతరం మాకివ్వబడిన టాపిక్ పండిత జవహర్‍లాల్ నెహ్రూ గారి బాల్య విశేషాలు, ఆయన దేశానికి చేసిన సేవలు ఇలా ఇలా ఓ పది నిమిషాలు అలవోకగా మాట్లాడేశాను.
నా వంతు వచ్చే వరకు నేను నా ముందర మాట్లాడిన వారందరి ప్రెజెంటేషన్లలో కొన్ని విషయాలు గమనించాను.
కొందరు వేదికపై యాంత్రికంగా నిలడిపోయి కాళ్ళక్రింద బంక వేసి అతికించినట్టు నిలబడి మాట్లాడటం నాకసలు నచ్చలేదు. అదే విధంగా ఇంకొందరు ,చేతులు రెండూ బిర్ర బిగదీసుకుని , చెక్క మొహం పెట్టుకుని ప్రేక్షకులలో ఎవడో ఒక్కడ్నోచూస్తూ లేదంటే శూన్యంలోకి చూస్తూ బట్టీ పెట్టిన నాలుగు మాటలు గబగబా మాట్లాడేయటం నాకసలు నచ్చలేదు. చాలా మందిలో ఆ వేళ నాకు ఒక ప్రేక్షకుడిగా, ఒక శ్రోతగా నచ్చని అంశాలు చాలా కనిపించాయి. ఇంకా చిత్రమేమిటంటే ఆ మాత్రానికే మేష్టార్లు గంగ వెర్రులెత్తిపోయి ఒకటే చప్పట్లు కొట్టేస్తున్నారు. ప్రేక్షకులు అయోమయంగా చూస్తూ కూర్చున్నారు.
నాలో ఒక స్పష్టమైన గేం ప్లాను రూపుదిద్దుకుంటోంది. నేను ఎలాగైనా గెలవాలి. ఖచ్చితంగా వీళ్ళందరికంటే నేను బాగా మాట్లాడగలను అనే నమ్మకం నాకు వచ్చేసింది.
ఆ రోజుల్లో నేను ఇంట్లో బంధువులందరి ముందు సూపర్ స్టార్ కృష్ణ తాలూకు అల్లూరి సీతారామరాజు డైలాగులు ఏకపాత్రాభినయం చేసి చూపేవాడిని, ముఖ్యంగా రూథర్‍ఫర్డ్ తో అల్లూరిసీతారామ రాజు చెప్పిన క్లైమాక్స్ సీన్ డైలాగులు, మయసభలో దుర్యోధనుని పాత్రలో ఎన్టీఆర్ గారి డైలాగులు, అదే విధంగా కర్ణ పట్టాభిషేకమప్పటి ఎన్టీరామారావు గారి డైలాగులు ఇవన్నీ ఇంట్లో రోజు చేసి చూపించే వాడిని ఆ రోజుల్లో.
ఆ కళలన్నీ ఇందులో చూపిస్తూ, హాయిగా నా భావాల్ని పలికిస్తూ, ఏదో మా ఇంట్లో డ్రాయింగ్ రూంలో మా కుటుంబ సభ్యులముందర మాట్లాడుతున్నంత కంఫ‌ర్ట్ జోన్ క్రియేట్ చేసుకుని ఆహ్లాదంగా మాట్లాడేశాను. నాటకీయంగా చేతులు కదపటం, కళ్ళు తిప్పటం, పదాలని స్పష్టంగా పలకటం, కావల్సినంత హావభావాల్నిపలికించటం ఇలా ఒకటేమిటి నాకు తెలిసిన అన్ని కళల్నీ చూపించాను ఆ పది నిమిషాలలో.
అప్పటి దాకా తాము కని విని ఎరుగని ఒక ప్రపంచాన్ని చవిచూశారు ప్రేక్షకులు. నా ప్రసంగం అవ్వంగానే, వారికి తెలియకుండానే వారందరూ లేచి నిలబడిపోయి ఒక ఉన్మాద స్థితిలోకి వెళ్ళిపోయి కాసేపటి దాకా చప్పట్లు కొడుతూ వుండిపోయారు. ’ఫస్ట్ ప్రైజ్ ఈ పిల్లోడికే ఇవ్వాలి’ అని కేకలు కూడా వినిపిస్తున్నాయి.
ఆ రోజు - జూనియర్, సీనియర్ అన్ని విభాగాలలో కలిపి నాకే ఫస్ట్ ప్రైజ్ ప్రకటించారు. ఓ సర్టిఫికేట్, ఓ కేమ్లిన్ పెన్ బహూకరించారు. మరుసటి రోజు పేపర్లలొ ఈ వార్త, నేను ప్రైజు అందుకుంటుండగా తీయబడిన ఫోటొ ప్రత్యేకంగా వచ్చాయి.
ఆ రోజు నుంచి స్కూల్లో నేనో సెలెబ్రిటీ స్థాయిని అందుకున్నానంటె అతిశయోక్తి కాదు. ఆ తర్వాత స్కూల్లో జరిగిన అనేక వక్తృత్వ, వ్యాసరచన పోటీల్లో నెను పాల్గొనటమేమిటి ప్రైజులు సహజంగానే నాకు వచ్చేయటమేమిటి, ఇదంతా ఒక రివాజుగా మారిపోయింది.
ఇప్పుడు నేను స్వీకరించిన ట్రెయినర్ వృత్తికి ఈ అనుభవం నాందీ వాక్యం అని చెప్పటంలో ఎటువంటి సందేహం లేదు. మా పెద్ద బావ శ్రీ భాస్కర లక్ష్మీనరసింహ మూర్తి గారు ఆ రోజు చొరవ తీసుకుని నన్ను ప్రోత్సహించకుండుంటే నా జీవితంలో ఇంత ప్రయాణం జరిగిండేది కాదనుకుంటాను. మామూలుగా ఏదో డెస్క్ జాబు చేసుకుంటూ వుండుండే వాడిని. మా బావ గారికి స్పెషల్ థాంక్స్ అనేక సార్లు చెప్పాను, ఈ సందర్భంగా మరొక్క సారి తెలియజేసుకుంటున్నాను.
*****
నాకు పరిణతి వచ్చాక మన దేశం గురించి, మన దేశానికి జరిగిన ద్రోహాలగురించి తెలుసుకునేకొద్దీ, నెహ్రూ మీద నాకు తీవ్రమైన అయిష్టం ఏర్పడింది.
మన దేశం ముక్కలవటానికి, నేతాజి, పటేల్ వంటి నిజాయితీ గల నాయకుల్ని పైకి రానివ్వకుండా చేసిందానికి, ఇలా ఒకటేమిటి సవా లక్ష కారణాలు, నేను నెహ్రూని ఇష్టపడకపోవటానికి. నేను ఏమాత్రం ఇష్టపడని ఓ రాజకీయ నాయకుడిని పొగుడుతూ నా వక్తృత్వ కళ ప్రారంభం కావటమే జీవితంలో ఐరనీ అంటే.

అప్పుడే స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన భారతదేశానికి దొడ్డిదారిలో ప్రధాని అయిన నెహ్రూ దాదాపు భారతీయులందరికీ , ఈ వ్యాసం మొదట్లో చెప్పుకున్న సినిమాలోని కోటశ్రీనివాసరావు లాగా’నాయకుడంటే ఇతడు, నాయకత్వం అంటే అతడిది అని భారతీయులందరికీ బ్రెయిన్‍వాష్ చేశాడంటే అతిశయోక్తి కాదు.

శుభం.